Szwedzki myśliwiec, który może zmienić obraz wojny na Ukrainie

Źródło: Lynn Greyling/Pixabay

Po latach starań o pozyskanie myśliwców F-16 od USA oraz innych państw członkowskich NATO, Ukraina może wkrótce otrzymać kolejne wsparcie w postaci nowoczesnych samolotów bojowych.

Według doniesień ze Szwecji, rząd tego kraju rozważa możliwość dostarczenia Ukraińcom wyprodukowanych w Szwecji myśliwców Gripen w celu wsparcia ich w konflikcie z Rosją - dodając kolejny element zaangażowania państw nordyckich i bałtyckich w wojnę.

Choć przystąpienie Szwecji do NATO wciąż zależy od zdania Węgier i Turcji (która stara się nabyć od USA samoloty F-16), szwedzkie siły powietrzne już szkolą ukraińskich pilotów w obsłudze swojego najważniejszego eksportowego sprzętu militarnego.

Podczas konferencji prasowej z udziałem premiera Szwecji Ulfa Kristerssona w sierpniu, ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski nazwał maszyny Gripen "dumą Szwecji". "Mocno wierzę, że Gripen może zapewnić bezpieczeństwo naszej wolności" - oznajmił na spotkaniu prezydent Ukrainy

Po długotrwałych staraniach mających na celu przekonanie USA do wyrażenia zgody na transfer F-16 przez swoich europejskich sojuszników, Ukraina z pewnością rozważy możliwość szybszej dostawy Gripenów, zwłaszcza w obliczu intensywnych ataków na rosyjskie pozycje na południowym-wschodzie kraju.

Pomimo dziesięcioleci utrzymywania niezachwianej neutralności militarnej, Szwecja przez znaczną część zimnej wojny obawiała się możliwości podjęcia przez Związek Radziecki działań w regionie Morza Bałtyckiego. Ich niepokój doprowadził do wzmocnienia jej zdolności obronnych, które z kolei sprawiły, że stała się eksporterem sprzętu wojskowego. 

To właśnie Gripen jest jednym z jego najbardziej budzących grozę maszyn.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski na spotkaniu ze szwedzkim premierem Ulfem Kristerssonem. Jonas Ekstromer/AP

Wyprodukowany przez potentata lotniczego firmę Saab AB, Gripen ma szereg zalet w porównaniu z F-16, a niektóre z nich sprawiają, że doskonale sprawdzi się podczas konfliktu na Ukrainie.

Przede wszystkim, myśliwiec został zaprojektowany z myślą o konkretnym przeciwniku: jak wyjaśnia brytyjski zespół doradców zajmujący się obroną i bezpieczeństwem z siedzibą w Londynie (RUSI), samolot "został wyraźnie zaprojektowany do zwalczania rosyjskich systemów rakietowych ziemia-powietrze (SAM) i szybkich odrzutowców, osiągających niski pułap lotu oraz posiadających wewnętrzny elektroniczny zestaw bojowy, a także zapewniających łatwość konserwacji i obsługi z rozproszonych baz z mobilnymi zespołami w pojazdach”

Gripen ma również dodatkową zaletę w postaci możliwości startu i lądowania na uszkodzonych pasach startowych, a nawet zwykłych drogach. Dodatkowo może być w pełni serwisowany przez niewielki personel obsługujący samoloty na ziemi bez konieczności powrotu do dobrze wyposażonej bazy lotniczej. Został on specjalnie zaprojektowany z myślą o możliwości szybkiego wznoszenia się do lotu z dowolnego miejsca przez rozproszone jednostki w trudnych warunkach.

Może to mieć duże znaczenie dla Ukrainy, której bazy znajdujące się z dala od linii frontu zostały poważnie ostrzelane przez rosyjskie pociski rakietowe i artylerię. Mimo, że wyrażono już zgodę na przekazanie F-16 od poszczególnych europejskich operatorów, perspektywa pojawienia się innego dostawcy z bardziej wszechstronnym sprzętem jest bardzo kusząca.

Jednak duża część wpływu Gripena może być związana z narracją i wywartym wrażeniem.

Tego lata w europejskich i amerykańskich mediach pojawiło się wiele artykułów, w których cytowano anonimowych urzędników z Zachodu, szczególnie z USA, wyrażających zaniepokojenie faktem, że ukraińska kontrofensywa nie odwróciła jeszcze biegu wojny z Rosją.

Ukraina podejmowała wiele wysiłków, aby przeciwstawić się temu poglądowi, częściowo poprzez coraz bardziej otwarte precyzowanie, jakiego uzbrojenia potrzebuje od Zachodu. Ponadto, podkreśla swoje ostatnie sukcesy w walce z Rosją, w tym atak na statek i okręt podwodny z pociskami manewrującymi w porcie w Sewastopolu.

Ukraińskie wojsko chwali się, że oba rosyjskie okręty zostały uszkodzone bez szans na naprawę, jednocześnie potwierdzając, że atak został przeprowadzony przy użyciu brytyjskiego systemu rakietowego Storm Shadow.

W ten sposób Kijów kontynuuje działania mające na celu wytyczenie jasnej granicy między wsparciem ze strony Zachodu a dotkliwymi uderzeniami wymierzonymi w rosyjską armię. Pozyskanie jednego z najlepszych myśliwców na świecie z kraju, który dołącza do NATO wskutek trwającego konfliktu zbrojnego, wzmocniłoby przekonanie, że Ukraina cieszy się silnym wsparciem ze strony Zachodu bez względu na trudne realia w terenie.