Wróg o wielu twarzach: jak i z czym Kazachstan walczy o bezpieczeństwo swoich dzieci

Zdjęcie: pixabay

Jeden duży zawrót głowy 

Wykłady na temat niebezpieczeństw związanych z niezamkniętymi oknami, szkodliwego działania narkotyków i konieczności przestrzegania prawa drogowego nie wystarczą, aby zmienić sytuację młodszych. A skupianie się na pojedynczych zagrożeniach nie ma większego sensu, ponieważ w walce, zarówno dosłownie, jak i w przenośni, o przyszłość kraju konieczne jest kompleksowe podejście, uwzględniające szereg zagrożeń i zestawiające je według zasady „jedno wynika z drugiego”. 

Jak wynika z doświadczeń lat poprzednich, dokładnie to podejście obrało najwyższe kierownictwo państwa. Na przykład, bezpieczeństwo w szkole musi się łączyć z bezpieczeństwem w rodzinie, a problemy uzależnień od używek są związane z deficytem boisk i bibliotek, itd. Powstały bezpośrednie inicjatywy, które na dzień dzisiejszy już znalazły logiczne rozwiązanie. W programie prezydenta Kasyma-Żomarta Tokajewa z 2022 roku „Sprawiedliwy Kazachstan – dla wszystkich i dla każdego. Teraz i na zawsze”, poprzedzającym ówczesne wybory prezydenckie, zostało wyraźnie stwierdzone: 

„Stróże prawa powinni skupić się na tych przestępstwach, od których najwięcej cierpią współobywatele – przemoc w rodzinie, przestępstwa narkotykowe, oszustwa, piramidy finansowe”. 

Problemy te zostały objęte wspólnie nie tylko dlatego, aby postawić to zadanie przed organami ścigania, ale również dlatego, że przedstawiają one różne strony tego samego problemu, któremu należy poświęcić szczególną uwagę, aby zapewnić bezpieczeństwo dzieci. Prezydent rozumiał wagę tych problemów już wcześniej, a potem zwracał na nie uwagę przy różnych okazjach, w tym podczas swoich licznych orędzi, przemówień na Kurułtaju w Turkestanie i Atyrau, a także na wielu innych forach. Dokładnie przygląda się realizacji swoich zleceń i inicjatyw, gdyż najważniejszy jest efekt końcowy, zwłaszcza jeśli chodzi o nowo dorastające pokolenie. 

Bezpieczeństwo w domu 

W pierwszej kolejności wyróżnia się bezpieczeństwo wewnątrz rodziny. Jeszcze rok temu weszły w życie poprawki do Kodeksu Wykroczeń Administracyjnych Republiki Kazachstanu, zaostrzające kary za przemoc domową. Warto wspomnieć, że jedną z nowel w prawie jest otwarcie możliwości wszczynania spraw o wykroczenia administracyjne bez konieczności zgłoszenia przez poszkodowanych. Oznacza to, że jeśli sąsiad lub przypadkowy świadek zgłosi przypadek przemocy domowej lub akt ten został zarejestrowany na nagraniu monitoringu, jest to wystarczający materiał dla sporządzenia protokołu. Ta zmiana wpływa na wzrost świadomości obywatelskiej oraz, co potwierdzają statystyki, wzrosło znaczenie i zapotrzebowanie na kamery, dzięki którym w poprzednim roku wykryto wiele przestępstw. W 2024 roku głowa państwa podpisała ustawę mającą na celu zabezpieczenie praw kobiet i ochronę dzieci. 

Zatwierdzono i przyjęto ponad 70 poprawek zaostrzających kary za przemoc na niepełnoletnich, co, według niektórych danych, już doprowadziło do spadku liczby zarejestrowanych przestępstw. Ponadto, problemy te zaczęły być coraz częściej omawiane na różnych szczeblach. Reakcja społeczeństwa i wypracowanie postawy zerowej tolerancji, o której jeszcze kilka lat temu mówił Tokajew, stanowi podstawę zapobiegania i wykrywania takich wykroczeń i przestępstw na różnych fazach ich przebiegu. Warto jeszcze dodać, że prawnie został ustanowiony status regionalnego rzecznika praw dziecka oraz specjalny program pomocy dzieciom cierpiącym w wyniku przemocy. Nie chodzi tu tylko o przemoc domową, ale wprowadzono wiele przepisów dających możliwość pracy obrońców chłopców i dziewczynek zarówno pod względem prawnym, jak i praktycznym. Na przykład, do tej pory otwarto 18 centrów wsparcia psychologicznego, a w przypadku naruszenia prawa wprowadzono niezapowiedziane kontrole oraz rozszerzono funkcje kontrolne w sferze ochrony praw dzieci i uruchomiono centrum kontaktowe „111”. 

Inne środki 

Wiele robi się dla dzieci i młodzieży wymagającej szczególnej opieki. Między innymi wprowadzono instytucję mentoringu, a personel organów opieki zwiększono o 46%. Co więcej, rozważa się podwyżki ich wynagrodzeń o 50%. Warto wspomnieć, że dzięki inicjatywom prezydenta i kolosalnej pracy wykonanej we wszystkich obszarach, wynagrodzenie pedagogów wszystkich szczebli od 2020 roku zostało dwukrotnie podwojone. Ma to znaczenie, jeśli kompleksowo przyjrzymy się tematowi bezpieczeństwa narodu. W kraju nadal trwa rozwój sieci wyspecjalizowanych instytucji edukacyjnych. Liczba szkół, które stworzyły warunki dla edukacji inkluzyjnej, wzrosła do 88%, a procent szkół obejmujących dzieci specjalnym psychologiczno-pedagogicznym wsparciem dosięgnął 80%. Opracowano specjalne kryteria dla edukacji inkluzyjnej. Te zmiany to prawdziwy przełom dla rodzin z dziećmi wymagającymi szczególnej opieki, które odpowiadają koncepcji „Sprawiedliwego państwa”. 

W ubiegłym roku w wielu szkołach ustanowiono elektroniczne bramki. One nie tylko chronią uczelnię przed nieproszonymi gośćmi, ale także rejestrują wejście i wyjście każdego ucznia. Co się tyczy zapewnienia ochrony przeciwpożarowej i antyterrorystycznej, oprócz wspomnianych bram, pojawiły się przyciski alarmowe oraz licencjonowana ochrona. Sądząc po raportach rządowych, po raz pierwszy w Kazachstanie wprowadzono maksymalne wyposażenie systemów bezpieczeństwa w organizacjach edukacyjnych. Dla porównania – obecnie Ministerstwo Edukacji Republiki Kazachstanu jest odpowiedzialne za 22 tysiące organizacji edukacyjnych, w tym ponad 11,5 tysiąca przedszkoli, 8 tysięcy szkół i 700 szkół wyższych. Całkowita liczba uczniów wynosi 6 milionów, a pedagogów około 600 tysięcy. Jeśli wcześniej można było powiedzieć, że „nie za każdym da się nadążyć”, to dziś dzięki wprowadzonym systemom, przestało to być głównym problemem. 

Głowa państwa, podczas wystąpień w Mażylisie, na kurułtaju, w gmachu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i w wielu innych miejscach nieustannie powtarzała, że dzieci to nasza przyszłość. Inicjował on szereg ustaw, z których wiele zostało wprowadzonych w życie. Trwa walka z narkotykami, w tym także z tymi syntetycznymi, otwierane są nowe biblioteki, budowane są place sportowe dla dzieci, centra sportowe, a także prowadzone są działania na rzecz bezpieczeństwa na drogach. Chociażby promocja ustawy o skuterach i motorowerach ma bezpośredni związek z dobrostanem nowego pokolenia. Niektóre przepisy zostały już wdrożone, a inne są nadal przedmiotem dyskusji w Senacie. Wszystko to jednak wskazuje na kompleksowe podejście, które ostatecznie ma na celu stworzenie jak najbardziej komfortowego środowiska dla naszych młodych współobywateli. 

Republika stara się nieustannie dbać o swoje dzieci. I dobrze, że ten proces nie zwalnia tempa.