Walka z klimatem: analiza rynku malin w Gruzji i jego perspektywy

Zdjęcie: https://east-fruit.com/plodoovoshchnoy-rynok/obzory-rynka/borba-s-klimatom-analiz-rynka-maliny-v-gruzii-i-ego-perspektivy/

Pomimo tych trudności podaż na rynku ustabilizowała się wraz z rozwojem sezonu. Jednak z końcem letniego okresu żniw i zbliżającym się wznowieniem jesiennych żniw w drugiej połowie sierpnia, spodziewany jest niewielki wzrost cen w najbliższych tygodniach.

Problemy związane z klimatem nie są nowe dla sektora, a doprowadziło to do tego, że znaczna liczba rolników postanowiła opuścić rynek. Jednak ci, którzy zdecydowali się pozostać, aktywnie szukają sposobów na zminimalizowanie ryzyka związanego z pogodą. Jednym z możliwych rozwiązań, które są rozważane przez uczestników branży, jest produkcja malin w wysokich tunelach, ale niestety tylko nieliczni mogą sobie na to pozwolić z uwagi na wysokie koszty. Biorąc pod uwagę ograniczenia finansowe i niepewność na rynku, wielu rolników wzywa organizacje rządowe lub darczyńców do zaangażowania się i wsparcia wdrażania technologii wysokich tuneli.

Zespół EastFruit skontaktował się z różnymi uczestnikami sektora, aby ocenić bieżący stan rynku i jego przyszły rozwój.

Zdanie rolników

Rolnicy stoją przed trudnym dylematem. Ci, którym nie udało się zasadzić jakościowych sadzonek w odpowiednim dla uprawy malin klimacie na otwartym terenie od samego początku, zastanawiają się teraz nad całkowitym porzuceniem swoich ogrodów, bądź też nad zainwestowaniem w technologie poprawiające produkcję. Obecny problem polega na tym, że rolnicy są niezadowoleni z jakości i ilości swoich produktów, ponieważ nie spełniają ich oczekiwań, co często prowadzi do nieopłacalności produkcji.

Ci, którzy zderzyli się z najtrudniejszymi okolicznościami, już wycofali się z rynku. W 2022 roku Gruzińskie Stowarzyszenie Producentów Jagód poinformowało, że ponad 20% ankietowanych rolników, głównie z regionu Kachetii i Dolnej Kartlii, opuściło rynek. Jednak od 2023 r. sytuacja znacznie się pogorszyła: TBC Capital, powołując się na stowarzyszenie, poinformował, że ponad 50% producentów opuściło rynek.

Wśród rolników dotkniętych niekorzystnymi warunkami jest Zura Alawidze. Zajmuje się uprawą malin na działce 2,5 ha w Kachetii od 2019 r. Pierwsze dwa sezony były umiarkowanie udane, ale surowy klimat, zwłaszcza letni upał w Kachetii, negatywnie wpłynął na krzewy malinowe. W efekcie Alawidze podjął decyzję o przycięciu porażonych gałęzi. W obecnym sezonie ma nadzieję na pierwsze zbiory po procesie odbudowy, ale trudny klimat nadal stanowi poważną przeszkodę dla jego plantacji. Alawidze uważa, że produkcja pod osłonami jest jedynym sposobem na zapewnienie stabilnej jakości, która odgrywa decydującą rolę w ustalaniu cen zarówno świeżych, jak i przetworzonych malin, nawet na rynku krajowym.

Także rolnicy, którzy wcześniej rzadko stawiali czoła problemom klimatycznym, teraz doświadczają negatywnych skutków. Inga Beruaszwili, która jest właścicielką niewielkiego sadu malinowego w Dolnej Kartlii, napotkała w tym sezonie trudności związane z ulewnymi deszczami, które spowodowały utratę do dwóch ton wczesnych malin. Pomimo niepowodzeń, Beruaszwili zachowuje optymizm co do zbliżających się jesiennych zbiorów, choć trudno jest prognozować z powodu niepewności spowodowanej zmieniającymi się warunkami pogodowymi.

Pomimo problemów związanych z uprawą w gruncie, większość rolników nadal stosuje to podejście lub rozważa możliwość opuszczenia rynku. Jednakże część z nich z sukcesem przeszła na uprawę w tunelach, czy to dzięki własnym wysiłkom, czy przy wsparciu darczyńców. Producenci tacy jak P&K Berries i Izolda Kitesaszwili już dostrzegli korzyści płynące z uprawy zamkniętej, osiągając zwiększone plony i wysokiej jakości produkty na znacznie mniejszym obszarze. Teraz mogą również produkować poza sezonem, co dodatkowo poprawia ich produktywność i rentowność.

Według Wasila Purtseladze, współzałożyciela P&K Berries, koszt inwestycji pokrycia jednego hektara konstrukcją metalową i folią polietylenową, a także zastosowanie systemów nawadniania kropelkowego wynosi około 200 tysięcy lari (77 987 $). Według jego wyliczeń inwestycja zwróci się w ciągu około dwóch sezonów, przede wszystkim ze względu na wyższe ceny malin poza sezonem.

Rolnicy twierdzą, że nie jest możliwe dokonanie wspomnianych inwestycji z wykorzystaniem własnych środków, ponieważ zaciągnęli już pożyczki w bankach komercyjnych, co utrudnia zdobycie dodatkowych środków. Niektórzy uważają, że ta inwestycja może być dla nich nawet ryzykowna bez dodatkowego wsparcia.

Ceny i rynki zbytu

Pomimo wycofania się niektórych producentów z rynku, całkowite zbiory malin nie maleją. Według danych Służby Statystycznej zbiory malin w Gruzji w 2022 roku podwoiły się w porównaniu z poprzednim sezonem 2021 roku i osiągnęły imponujące 1200 ton. Przewiduje się, że ta tendencja wzrostowa utrzyma się w najbliższych latach, gdy nowo nasadzone sady dojrzeją i ujawnią swój pełny potencjał.

Średnie ceny hurtowe malin na lokalnym rynku w tym sezonie nie wzrosły, mimo wyższych cen na jego początku. Dane obserwatora cen EastFruit pokazują, że na początku sezonu ceny nie były stabilne. Jednak przy porównaniu najnowszych cen (14 lipca) z rokiem poprzednim cena hurtowa jednego kilograma malin w dolarach pozostała praktycznie niezmieniona w porównaniu z analogicznym okresem w 2022 roku. W tym samym czasie ceny w lari spadły z 7 lari/kg do 6 lari/kg. Z powodu tej sytuacji niektórzy rolnicy obawiają się potencjalnych problemów ze zbytem w przypadku wzrostu podaży.

Większość malin produkowanych w Gruzji jest obecnie sprzedawana na rynku krajowym. Dane dotyczące eksportu świeżych malin z Gruzji pokazują, że w sezonach 2021-2022 eksport był minimalny, a w 2020 roku praktycznie nie istniał. Niemniej największa ilość mrożonych malin została wyeksportowana w 2021 r., choć w 2022 r. można było zanotować znaczny spadek eksportu.

Lokalni rolnicy mają kilka opcji sprzedaży malin na rynku krajowym. Drobni sadownicy często sprzedają swoje plony od razu pośrednikom, którzy następnie spieniężają je na targowiskach, w piekarniach i innych punktach sprzedaży detalicznej. Niektórzy producenci decydują się na przekazanie malin bezpośrednio do supermarketów pod własnym znakiem towarowym, inwestując w budowanie marki i opakowanie. Ponadto inną możliwością jest sprzedaż na przetwórstwo (zamrażanie lub suszenie). Niemniej w szczycie sezonu, gdy rynek jest przesycony malinami, rolnikom często trudno jest uzyskać opłacalne ceny za swoje produkty.

Rozwój rynku w przyszłości

Rolnicy, a także specjaliści w tej dziedzinie przyznają, że uprawa malin w zamkniętym pomieszczeniu jest rozwiązaniem, które pozwala na produkcję większej ilości jagód na ograniczonej powierzchni, poprawę ich jakości i wydłużenie okresu zbiorów. Mimo to rolnicy nadal poszukują odpowiedzi na pytania dotyczące rynków zbytu i tego, czy dodatkowe inwestycje mogą zapewnić stabilną sprzedaż ich produktów. Stoją przed koniecznością określenia tego, czy skupić się na lokalnym rynku świeżych jagód, wybrać ścieżkę przetwórstwa, czy rozważyć możliwość eksportu. Pytania te wciąż wymagają odpowiedzi, stanowiąc poważne wyzwanie dla rolników w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących ich strategii produkcyjnych.

Przedstawiciele lokalnych firm produkujących mrożone owoce i warzywa podzielili się swoją oceną rynku mrożonych malin w Gruzji, a perspektywy wyglądają na niejednoznacznie. Firma Mambo Frost, zajmująca się produkcją mrożonych malin w Gruzji, w ubiegłym roku zakupiła do 200 ton na lokalnym rynku. Jednak w tym roku mają nadal zapasy z poprzedniego roku, dlatego zdecydowali się nie kupować malin na bieżący sezon. Tymczasem inna firma, Glenberries, która również kupowała maliny do zamrożenia, zaprzestała działalności z powodu sądowego sporu między współzałożycielami. Czynniki te wskazują na oczekiwany spadek popytu na maliny do przetworzenia w tym sezonie.

Warto zauważyć, że na rozwój stosunkowo niewielkiego rynku mrożonych malin w Gruzji wpływa dynamika szerszego rynku europejskiego, na którym ceny spadają ze względu na cykliczny charakter tej branży.

Przemysłowa produkcja malin jest stosunkowo nowym sektorem w Gruzji i, pomimo pojawiających się trudności, rolnicy koncentrują się na osiągnięciu dodatnich wyników, w tym poprzez analizę potencjalnych możliwości eksportowych, które obecnie pozostają niedostatecznie wykorzystane. Jednak aby zapewnić dalszy rozwój sektora, należy rozwiązać istniejące problemy związane z metodami produkcji, kosztami i jakością. Rolnicy są pewni, że wdrożenie metod uprawy pod osłonami może być ożywczym rozwiązaniem przekształcającym istniejące sady w dochodowe przedsiębiorstwa.