Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Węgier poinformowało, ilu Białorusinów otrzymało „kartę narodową” po uproszczeniu warunków jej zdobycia, co wywołało zaniepokojenie UE.

Budapeszt, stolica Węgier. Zdjęcie: Unsplash / Lucas Davies

Zgodnie z listem Sándora Pintéra, nie ma powodów do obaw — Węgry będą przeprowadzać takie same kontrole w przypadku Białorusinów i Rosjan ubiegających się o „kartę narodową”, jak w przypadku innych rodzajów zezwoleń na pobyt. „Karta narodowa wydawana jest zgodnie z odpowiednimi przepisami Unii Europejskiej i uwzględniając możliwe zagrożenia dla bezpieczeństwa”, napisał minister spraw wewnętrznych, dodając, że Węgry przywiązują dużą wagę do własnego bezpieczeństwa narodowego oraz ochrony całej strefy Schengen. Jeśli chodzi o rozszerzenie listy krajów uczestniczących w programie, w węgierskim MSW wyjaśniono, że decyzja ta została podjęta zgodnie z przepisami Węgier i UE. W ministerstwie podkreślono, że decyzja została podjęta z uwzględnieniem aspektów rynku pracy i konkurencyjności, dostosowanych do obecnej sytuacji gospodarczej. Jak wynika z listu, obecna decyzja w żaden sposób nie wpływa na ocenę zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego i publicznego związanych z Białorusinami i Rosjanami. 

Pintér dodał również, że mniej niż jeden procent obywateli Rosji i Białorusi, którzy mieszkają w Unii Europejskiej, osiedliło się na Węgrzech — znacznie więcej zamieszkuje w Niemczech, Hiszpanii, Włoszech, Austrii, Czechach i Polsce. Władze węgierskie nie spodziewają się, że liczba obywateli Rosji i Białorusi ubiegających się o „kartę narodową” znacząco przekroczy liczbę wcześniej złożonych wniosków o pobyt. W dokumencie podkreślono również, że przyjazd migrantów z Białorusi i Rosji nie stanowi zagrożenia, ponieważ, po pierwsze, węgierski rząd nie przewiduje dużej liczby wnioskodawców, a po drugie, proces kontroli pozostanie rygorystyczny. Oprócz dokumentów podróży wnioskodawcy muszą zapewnić zakwaterowanie, środki na utrzymanie oraz ubezpieczenie zdrowotne, a także nie mogą być objęci nakazem deportacji lub zakazem wjazdu. Co więcej, ważne jest, aby ich wjazd i pobyt nie zagrażały porządkowi publicznemu, bezpieczeństwu narodowemu ani interesom zdrowotnym Węgier. 

Obywatele Rosji i Białorusi mogą otrzymać „kartę narodową” na maksymalnie dwa lata z możliwością przedłużenia. Karta ta umożliwia pobyt w kraju na okres dłuższy niż 90 dni w ciągu 180 dni, do dwóch lat, czasem z możliwością przedłużenia do trzech lat. Ponieważ kartę można uzyskać w celu zatrudnienia, jest ona dostępna tylko w związku z określoną pracą. Jak czytamy na końcu listu, w lipcu, czyli po rozszerzeniu programu, wnioski złożyły tylko 33 osoby (27 Rosjan i sześciu Białorusinów), z których tylko siedem — pięciu Rosjan i dwóch Białorusinów — otrzymało do tej pory pozwolenie. Przypomnijmy, że Węgry rozszerzyły jeden z rodzajów zezwoleń na pobyt - „kartę narodową” (Nemzeti Kártyával) - na obywateli Białorusi i Rosji. Odpowiednia decyzja została podjęta przez rząd 8 lipca. Wcześniej program dotyczył tylko obywateli Serbii i Ukrainy. Od 9 lipca obywatele Białorusi, Rosji, Bośni i Hercegowiny, Mołdawii, Macedonii Północnej i Czarnogóry mogą korzystać z „karty narodowej”. 

„Karta narodowa” oznacza uproszczone warunki wjazdu i pobytu na Węgrzech. Posiadacze karty mogą podjąć pracę w dowolnym obszarze (nie tylko tam, gdzie brakuje personelu) i zabrać ze sobą rodzinę. Karta wydawana jest na dwa lata, ale może być przedłużana nieograniczoną liczbę razy. Nie ma testu biegłości kulturowej do odnowienia. Po trzech latach posiadacz karty może uzyskać zezwolenie na pobyt stały. Pod koniec lipca Komisja Europejska zażądała od Węgier wyjaśnień w sprawie złagodzenia warunków wjazdu dla Białorusinów i Rosjan, a następnie Parlament Europejski wezwał do wykluczenia Węgier ze strefy Schengen.