Narodziny Wagnera

Dmitrij Utkin, tajemnicza postać, której znak wywoławczy „Wagner” rzekomo zainspirował nazwę rosyjskiej prywatnej grupy najemników, zginął w środę w katastrofie lotniczej wraz z Jewgienijem Prigożynem .

Utkin, który służył w rosyjskim wywiadzie wojskowym, jest często wymieniany jako założyciel Grupy Wagnera, ale obecnie wielu analityków twierdzi, że plotka ta była jedynie zasłoną dymną dla Prigożyna, który dopiero niedawno przyznał się do swojej wiodącej roli w grupie zbrojnej.

Kim więc naprawdę był 53-letni weteran na pokładzie skazanego na zagładę prywatnego odrzutowca, który spadł z nieba między Moskwą a Sankt Petersburgiem?

Oto, co musisz wiedzieć:

Droga Utkina od zawodowego oficera do najemnika

Utkin urodził się 11 czerwca 1970 roku w Asbest, mieście położonym na zboczach Uralu i nazwanym na cześć lokalnego przemysłu azbestowego, Utkin wstąpił do wojska w wieku 18 lat.

Jak wynika z jego internetowego życiorysu, który odnalazł portal śledczy Bellingcat, w latach 1988–2008 służył w Specnazie GRU, rosyjskim wydziale wywiadu wojskowego.

Jako podpułkownik brał udział w dwóch wojnach Rosji w Czeczenii w latach 1994-2000.

Nie jest jasne, kiedy opuścił wojsko, ale wydaje się, że w 2013 r. był zatrudniony przez tajemniczą prywatną firmę wojskową (PMC) z siedzibą w Hongkongu, zwaną Korpusem Słowiańskim.

Jedyne znane rozmieszczenie PMC miało miejsce w Syrii, gdzie według doniesień przegrały one bitwę z bojownikami powiązanymi z grupą zbrojną Al-Kaida.

Narodziny Wagnera

Grupa Wagnera pojawiła się po raz pierwszy w 2014 roku, kiedy Rosja wysłała wojska na Półwysep Krymski na Ukrainie, anektując to terytorium i zaczęła wspierać separatystycznych rebeliantów na wschodzie kraju.

Uważa się, że nazwa samej grupy pochodzi od znaku wywoławczego Utkina Wagner, co jest nawiązaniem do Ryszarda Wagnera, ulubionego kompozytora niemieckiego przywódcy nazistowskiego Adolfa Hitlera.

Nie jest jasne, w jakim stopniu Utkin był zaangażowany w tworzenie grupy, ale udowodniono, że Utkin odegrał kluczową rolę w wojnie w ukraińskim regionie Donbasu, a według doniesień odniósł nawet rany w walkach.

Jego rolę w wojnie potwierdził później ukraiński wywiad sygnałowy, który przechwycił rozmowy telefoniczne między nim a pułkownikiem GRU Olegiem Iwannikowem, a także generałem dywizji Jewgienijem Nikiforowem, szefem 58. Armii Rosji.
 

Z różnych źródeł wynika, że w latach 2015–2022 Utkin działał z Wagnerem w Syrii i na kontynencie afrykańskim.

Dochodzenie BBC przeprowadzone w 2021 r. powiązało go z dokumentami ujawniającymi udział Wagnera w libijskiej wojnie domowej.

Został także oskarżony o wydanie rozkazu pobicia na śmierć uciekiniera z Wagnera i sfilmowania tego czynu w Homs w Syrii.

W 2016 roku został odznaczony na Kremlu Orderem Odwagi za zasługi na Ukrainie przez prezydenta Rosji Władimira Putina.

Wydaje się, że w 2022 r., po rozpoczęciu przez Rosję inwazji na Ukrainę na pełną skalę, Utkin brał udział w długiej i krwawej bitwie o Bachmuta. Niektóre doniesienia sugerują jednak, że nadal skupiał się na działaniach grupy w Afryce i Syrii.

Z pewnością wydaje się, że pozostał lojalny wobec Prigożyna i grupy aż do końca swojego życia.

W nagraniu wideo opublikowanym na kanale Telegramu powiązanym z Wagnerem niedługo po wygnaniu grupy na Białoruś można zobaczyć Utkina i Prigożyna wspólnie przemawiających do grupy bojowników.

Słychać w nim głos przypominający głos Utkina, który mówił: „To nie koniec; to dopiero początek największej pracy na świecie, która już wkrótce zostanie wykonana” – po czym dodał po angielsku: „Witajcie w piekle”.

Czy Utkin brał udział w buncie Wagnera?

W przeciwieństwie do Prigożyna, który najwyraźniej lubił być w centrum uwagi, Utkin podczas pracy z Wagnerem pozostawał tajemniczą i nieuchwytną postacią.

Nie jest jasne, w jakim stopniu był zaangażowany w lipcowy buntowniczy marsz na Moskwę, ale raporty sugerują, że mógł przewodzić jednej z felietonów Wagnera.

Z pewnością wydaje się, że pozostał lojalny wobec Prigożyna i grupy aż do końca swojego życia.

W nagraniu wideo opublikowanym na kanale Telegramu powiązanym z Wagnerem niedługo po wygnaniu grupy na Białoruś można zobaczyć Utkina i Prigożyna wspólnie przemawiających do grupy bojowników.

Czy Utkin był nazistą?

Utkin z pewnością był sympatykiem nazizmu.

Jednym z niewielu dostępnych zdjęć Utkina jest selfie, na którym widać tatuaże z nazistowskim orłem i symbolem Schutzstaffel (SS) na jego ciele.

Bellingcat opisuje go jako osobę „obsesyjną fascynację” historią III Rzeszy.

Grupa Wagnera od dawna jest pogrążona w oskarżeniach pod adresem sympatyków nazizmu w swoich szeregach i jest oskarżana o malowanie natryskowe swastyk i symboli SS.

Na Ukrainie w kwietniu 2022 r. przywódca Rusich, spółki zależnej Wagnera, został nagrany na wideo, mając na sobie Valknota i Tatenkopha z 3. Dywizji Pancernej SS.