Putin wygrywa piątą kadencję prezydencką, utrzymując Rosję pod ścisłą kontrolą

Uczestnicy czekający na Kremlu, podczas gdy Putin przyjeżdża na uroczystość inauguracyjną. Fot. Maxim Shemetov/Reuters

Putin zwyciężył w wyborach zdecydowaną większością głosów w marcu, zapewniając sobie kolejną sześcioletnią kadencję, w której mógłby rządzić co najmniej do czasu swoich siedemdziesiątych siódmych urodzin.

Biorąc pod uwagę, że większości kandydatów opozycji była martwa, uwięziona, wygnana lub wykluczona z udziału w wyborach, jak również fakt, że wyrażanie jakiegokolwiek sprzeciwu zostało zakazanie od czasu pełnej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku, Putin nie napotkał żadnego wiarygodnego zagrożenia dla swojej władzy.

Na uroczystości inauguracyjnej, która odbyła się we wtorek na Kremlu, wzięło udział najwyższe dowództwo wojskowe i polityczne Rosji. Jednak Stany Zjednoczone i wiele krajów europejskich odmówiło wysłania swoich przedstawicieli z powodu uznania rosyjskich wyborów jako fikcję.

„Z pewnością nie uważamy tych wyborów za wolne i uczciwe, ale jest on prezydentem Rosji i będzie nadal pełnił tą funkcję,” powiedział rzecznik Departamentu Stanu USA Matthew Miller w poniedziałek.

Pierwsza ceremonia inauguracji Putina, która odbyła się w 2000 roku, była uznana za pierwszą w historii Rosji zmianę władzy na Kremlu poprzez proces wyborczy. W swoim przemówieniu wtedy Putin powiedział, że jego wybór „udowodnił, że Rosja staje się nowoczesnym demokratycznym państwem”.

Dwadzieścia cztery lata później Putin ciągle pozostaje u władzy jako prezydent lub premier i w tym czasie majstrował przy konstytucji Rosji, aby znieść limity kadencyjne i wydłużyć kadencję z czterech do sześciu lat.

Putin otrzymał 53% głosów w wyborach prezydenckich w 2000 roku, ambasada USA w Moskwie uznała je za „rozsądnie” wolne i uczciwe. Podczas gdy w marcowych wyborach Putin zdobył 87% głosów, USA nazwały tę ilość „farsą”.

W dniach po marcowych wyborach, Putin pojawił się w Placu Czerwonym wraz z trzema rywalami, którym pozwolono przeciw niemu startować. Mężczyźni śpiewali rosyjski hymn, stojąc ramię w ramię, jak gdyby chcąc potwierdzić iluzję rywalizacji.

Dzień później, we wtorek, w lakonicznym przemówieniu Putin ponownie groził światu, ogłaszając ćwiczenia z bronią jądrową o charakterze niestrategicznym. Putin również powiedział, że Rosja nie odmawia rozmów z krajami zachodu, ale wybór czy będą one dążyć do agresji, czy pokoju „należy do nich”.

„Czy zamierzają dalej próbować hamować rozwój Rosji, kontynuować politykę agresji i nadal wywierać presję na nasz kraj, czy może będą szukać drogi do współpracy i pokoju?”

Wśród obecnych na ceremonii znaleźli się przywódcy wprowadzeni przez Rosję w Ługańsku, Doniecku, Chersoniu i Zaporożu, które zostały zaanektowane przez Rosję w 2022 roku.

Inauguracja Putina odbywa się w czasie, gdy Rosja stara się w pełni wykorzystać swoje ogromne zasoby ludzkie i amunicyjne w Ukrainie, zanim wyczerpane siły Kijowa wzmocni opóźniona dostawa sprzętu wojskowego z USA.

Putin macha podczas inauguracji. Fot. Maksim Szemetow/Reuters

Ukraina powiedziała, że ceremonia inauguracyjna miała na celu stworzenie „iluzji legalności prawie dożywotniego pozostawania u władzy osoby, która zmieniła Federację Rosyjską w państwo agresora, a rządzący reżim w dyktaturę”.

Jednym z niewielu krajów, które wysłały przedstawicieli na uroczystość była Francja, której prezydent Emmanuel Macron ostatnio znacząco zdenerwował Kreml - powiedziało CNN, na podstawie źródła z francuskiego ministerstwa spraw zagranicznych. Dodatkowo podkreślono, że Francja potępiła „kontekst represji”, w którym odbyły się wybory prezydenckie w Rosji, „pozbawiający wyborców rzeczywistego wyboru”.

Putin stara się odizolować Rosjan od konsekwencji wojny, rekrutując żołnierzy z rosyjskich więzień i regionów wiejskich oraz starając się utrzymać dużą ilość towarów w ośrodkach miejskich pomimo zachodnich sankcji.

Jednak mimo starań Putina, zaistniały przypadki opozycji przeciw jego reżimowi. Najbardziej bezpośrednim aktem oporu były akcje ówczesnego szefa Wagnera Jewgienija Prigożina, który był niezadowolony z błędów rosyjskich na Ukrainie i rozkazał swoim najemnikom wyruszyć na Moskwę. Było to kuriozalne zdarzenie, które na krótko zagroziło monopolowi władzy Putina. W ciągu 24 godzin Prigożin odwołał swój bunt, a dwa miesiące później zginął w katastrofie lotniczej. Kreml zaprzeczył swojemu udziałowi w tym incydencie.

Aleksiej Nawalny, najgroźniejszy przeciwnik polityczny Putina, również zmarł przed ostatnimi wyborami. Nawalny zmarł w łagrze w lutym, ponieważ „poczuł się źle po spacerze” i stracił przytomność „prawie natychmiast” - poinformowała rosyjska służba więzienna. Kreml również zaprzeczył swojej ingerencji.

Inwazja Putina przekształciła układ geopolityczny na świecie, który istniał od końca zimnej wojny. Przez co kraje zachodu zamierzają traktować Rosję jako państwo niegodne zaufania po dekadach bardziej przyjaznych relacji.

Rosja starała się nawiązać nowe partnerstwa z krajami „Globalnego Południa,” w tym dostarczając zboże do krajów afrykańskich po wielokrotnych próbach odcięcia Ukrainy od eksportu własnych produktów rolnych.

Aby zapewnić sobie wystarczającą ilość dronów i pocisków kierowanych do bombardowania Ukrainy, Rosja zawarła również głębsze partnerstwa z Iranem i Koreą Północną.

„Byliśmy i będziemy otwarci na wzmacnianie dobrych relacji ze wszystkimi krajami, które widzą w Rosji wiarygodnego i uczciwego partnera, które bez wątpienia, stanowią większość krajów na świecie”, - powiedział Putin we wtorek.

Po oficjalnym objęciu urzędu Putin weźmie udział w paradzie pułku prezydenckiego na placu katedralnym na Kremlu. Pułk ten jest najbardziej znaną elitarną jednostką wojskową w Rosji, poinformowały media państwowe. Personel wojskowy pułku będzie pełnił funkcje ceremonialne podczas inauguracji.