Ranni Niemcy i „zniszczona Europa”. Zobacz stare zdjęcia Grodna ze zbiorów z 1941 roku

Panorama miasta Grodna z roku 1941. Zdjęcie z kolekcji Rusłana Kulewicza. Wszystkie zdjęcia: hrodna.life

Cztery osoby chciały nabyć fotografie

„To fotografie z albumu jakiegoś wojskowego, najprawdopodobniej lekarza. Trafiły one do jednego kolekcjonera w Niemczech, który wystawił go na aukcję" - relacjonował Rusłan Kulewicz. „On stopniowo wystawiał zdjęcia na sprzedaż, potem skontaktowałem się z nim, dogadałem się i wykupiłem 26 zdjęć z Grodna. W sumie było około 100 zdjęć w albumie".

Cztery osoby chciały nabyć fotografie poprzez aukcję internetową. Na jednym ze zdjęć - zwykła panorama prawobrzeżnej części Grodna.

„Widzimy wszystkie główne świątynie miasta. Zarówno bernardyńską, kościół farny, oraz wieżę Witołta, i zrujnowany klasztor, gdzie teraz jest teatr dramatyczny. Świetne zdjęcie. Takich jest wiele, ale to jest z albumu”.

„Zniszczona Europa" i ulica Podgórna.

Zdjęcie drugie - zrujnowany hotel "Europa" na ulicy Dominikańskiej (obecnie - ulica Sowiecka). Dziś na miejscu tego budynku znajduje się dom handlowy w Grodnie. „Wcześniej widziałem kopię tego zdjęcia, ale teraz jest ono w mojej kolekcji" - podzielił się Kulewicz.

Zniszczony hotel „Europa” w 1941 roku. Zdjęcie z kolekcji Rusłana Kulewicza

„To ulica Mostowa, a tam na dole - Podolska. Widzimy most kolejowy oraz wieżę kościoła bernardyńskiego”. Na skrzyżowaniu ulic Mostowej, Podolskiej i Podgórnej znajduje się artyleryjska broń.

Ulice Mostowa i Podolska w 1941 roku. Zdjęcia z kolekcji Rusłana Kulewicza.

„To jest ulica Podgórna - naprzeciwko „Priorbanku” przy ulicy Mostowej. Widzimy kościół oraz zniszczoną zabudowę miasta”.

Kolejne zdjęcie - z okolic dzisiejszego placu Sowieckiego. Zrobione jest z nieistniejącej dziś ulicy, około za dzisiejszym hotelem „Neman” - stamtąd widać kwartał, gdzie teraz jest skwer oraz budynek przy ulicy Mostowej 31.

„Widać wieże kościoła, gdzie teraz jest siedziba Gavriila [kobiety monasteru Narodzenia Bogurodzicy, którą kieruje przełożona Gavriila Glukhova - Hrodna.life]. Na zdjęciu można zobaczyć, jak ktoś wchodzi na słup elektryczny. Być może elektryk próbuje coś zrobić” - powiedział Kulewicz.

Ulica Grodna w 1941 roku. Zdjęcie z kolekcji Rusłana Kulewicza

Na terenie Parku Technologicznego znajdowali się ranni Niemcy. 

„To naprawdę świetne zdjęcie - to ulica Grandichska, dzisiaj jest to ulica Metropolity Filareta” - pokazuje Kulewicz kolejne zdjęcie. Na nim widoczny jest niemiecki szpital wojskowy. 'Dziś tam znajdują się budynki Parku Technologicznego. Widać, że zdjęcia należały do jakiegoś niemieckiego oficera, prawdopodobnie lekarza, i można zobaczyć życie rannych niemieckich żołnierzy”.

Fotografie z niemieckiego szpitala w Grodnie z 1941 roku. Zdjęcie z kolekcji Rusłana Kulewicza

Na zdjęciu nad ulicą widnieje transparent z napisem Krankensammelstelle - „Punkt zbierania chorych”.

Zdjęcia z niemieckiego szpitala w Grodnie z 1941 roku. Zdjęcia z kolekcji Rusłana Kulewicza.

Zjednoczyć mieszkańców Grodna, aby wykupywać stare rzeczy.

Za 26 zdjęć dziennikarz zapłacił 170 euro. Część zdjęć z albumu przegapił - inny kolekcjoner przebił cenę. Na nich można było zobaczyć Żydów na ulicy Wileńskiej podczas wojny: „Kolejka Żydów stała z białymi opaskami, prawdopodobnie po chleb”. „Nawet napisałem do jednego kolekcjonera w Grodnie: „Nie walcz, bo i tak my zapłacimy więcej”. - powiedział Kulewicz. „A on mówi, że to nie on, tylko ktoś inny przekroczył cenę”. „Rozmawialiśmy z mieszkańcami Grodna, że moglibyśmy się zjednoczyć i wykupywać jakiekolwiek stare rzeczy dla Grodna. Przecież w przyszłości można tym wzbogacić fundusze jakiegoś muzeum albo otworzymy własne muzeum” - powiedział Kulewicz.

Odczuwa przyjemność z oglądania fotografii, ale wiele z nich umyka.

Z powodu stałej pracy Rusłan nie ma czasu na zgłębianie fotografii. „Dostajesz je, cieszysz się nimi i tyle. To pierwsze zdjęcia, które kupuję, i wiele umyka” - opowiada o zakupie zdjęć na aukcjach.

Za wcześniej niewidziane zdjęcia Kulewicz jest gotów zapłacić dużo - nawet 80 euro za jedno zdjęcie. „Jestem gotów znaleźć sponsora. Mogłaby to być kolekcja albumów z widokami Grodna. Jestem gotów zapłacić nawet 500 euro za takie zdjęcie albo znaleźć ludzi, którzy pomogą” - powiedział Kulewicz. „Albo ogłosić zbiórkę na Instagramie, powiedzieć swoim obserwatorom: „Chodźmy kupić, bo zniknie”.

Jego zdaniem, ludzie będą gotowi wesprzeć finansowo, „na pewno kogoś znajdę”. W zeszłym roku dziennikarzowi przyniesiono mapy Lapinych i zaproponowano ich zakup za 200 euro. Ale nie był gotowy ich kupić. „Zostały sprowadzone do Grodna i tam sprzedane” - podzielił się dziennikarz.